อ.อาศิส พิทักษ์คุมพล ท่านจุฬาราชมนตรี คนที่ 18 เกิดเมื่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2490 ที่ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา เป็นบุตรของนายมะแอ (ฮัจญ์อิสมาแอล) กับนางนะ (อามีนะห์) พิทักษ์คุมพล สมรสกับนางรอมีอ๊ะ พิทักษ์คุมพล มีบุตร-ธิดา 4 คน
ได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งจุฬาราชมนตรีสืบต่อจาก อ.สวาสดิ์ สุมาลยศักดิ์ โดยการคัดเลือกของคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดทั่วประเทศ ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนาอิสลาม พ.ศ. 2540 เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 และได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้เป็นจุฬาราชมนตรีคนที่ 18 เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2553
อ.อาศิส พิทักษ์คุมพล จบการศึกษาจาก อัลมัดรอซะฮ์อัลนัซซอบีย๊ะฮ์ ต.บ้านนา อ.จะนะ จ.สงขลา และ อัลมัดรอซะฮ์อัลอัดรีซียะฮ์ ต.ตุยง อ.หนองจิก จ.ปัตตานี มีความเชี่ยวชาญภาษาด้านอาหรับ ยาวี บาฮาซอ มาเลเซีย บรูไน อินโดนีเซีย มีผลงานค้นคว้าด้านวิชาการ งานประพันธ์ และแปลงานด้านศาสนาจำนวนมาก
ประวัติการทำงาน ดังนี้
-ประธานคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดสงขลา (ปี พ.ศ.2530-2553)
-รองประธานคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย คนที่ 1
-สมาชิกวุฒิสภา (ปี พ.ศ.2539-2543)
-คณะกรรมการอิสระไต่สวนข้อเท็จจริงกรณีเหตุการณ์มัสยิดกรือเซะ
-คณะกรรมการอิสระไต่สวนข้อเท็จจริงกรณีเหตุการณ์ตากใบ
-ประธานชมรมคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัด 14 จังหวัดภาคใต้
-คณะกรรมาธิการวิสามัญเพื่อสอบสวนและศึกษาสถานการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา
-คณะทำงานเผยแพร่แนวทางที่ถูกต้องตามหลักศาสนา กระทรวงมหาดไทย
-กรรมการจัดทำหลักสูตรและตำราอิสลามศึกษา กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ
-กรรมการจัดทำหลักสูตรและตำราอิสลามศึกษา สมาคมคุรุสัมพันธ์
-คณะกรรมการส่งเสริมกิจการมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี
-คณะกรรมการส่งเสริมกิจการวิทยาลัยอิสลามยะลา
-สมาชิกสภาที่ปรึกษาเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้
-ประธานคณะกรรมการการยุติธรรม ความเสมอภาค และความมั่นคง ในสภาที่ปรึกษาเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้
ประธานคณะอนุกรรมาธิการกิจการฮัจญ์ ในสภาที่ปรึกษาเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้
-คณะกรรมาธิการวิสามัญติดตาม เร่งรัด ประเมินผลการแก้ไขปัญหา และการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา
-ประธานคณะทำงานปรับปรุง ยกร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยครอบครัวและมรดกตามหลักการอิสลาม ในสภาเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้ ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้
-ประธานคณะอนุกรรมาธิการติดตามและประเมินผลการดำเนินการกิจการฮัจญ์ ในคณะกรรมาธิการวิสามัญติดตาม เร่งรัด ประเมินผลการแก้ไขปัญหาและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา
-คณะกรรมการนโยบายและอำนวยการการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบสืบเนื่องจากสถานการณ์ความ ไม่สงบ ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี
-คณะอนุกรรมการให้ความช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากการกระทำจากเจ้าหน้าที่ของรัฐในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้
-ประธานคณะทำงานศึกษา รวบรวม จัดทำสภาพปัญหาการใช้กฎหมายอิสลาม สำนักบริหารงานยุติธรรม ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้
-คณะอนุกรรมการนโยบายและประสานงานกระบวนการยุติธรรมจังหวัดชายแดนภาคใต้ ศูนย์ประสานราชการจังหวัดชายแดนภาคใต้
-ที่ปรึกษาประจำคณะอนุกรรมาธิการกิจการศาสนาอิสลาม ในคณะกรรมาธิการศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร
-คณะกรรมการส่งเสริมกิจการมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่
-คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย
ผลงานด้านวิชาการ-ตำราศาสนา
-ร่วมจัดทำหลักสูตรและตำราอิสลามศึกษา กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ
-ร่วมจัดทำหลักสูตรและตำราอิสลามศึกษา สมาคมคุรุสัมพันธ์
-หนังสือ “อัลบิดอะฮฺ” สำนักพิมพ์ ส.วงศ์เสงี่ยม
-หนังสือ “350 ฮาดิษ”
-หนังสือ “40 ฮาดิษ ของอัลนาวาวีย์”
-บทเรียนเรื่อง “เอกภาพอัลเลาะฮ์ (เตาฮีด) จากอัลกุรอ่าน”
-หนังสือ “สาระเบื้องต้นของศาสนาอิสลามสำหรับเยาวชน” พ.ศ.2535
-หนังสือ “คุณค่าตับลีฆ (การเผยแพร่อิสลาม)”
-คู่มือ “การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย”
-คู่มือแนะนำอิสลามและข้อปฏิบัติต่อมุสลิมสำหรับแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
-คู่มือเกี่ยวกับ “คุตบะฮ์”
-บทความ “การบริหารมัสยิด”
-บันทึกการเดินทางครั้งยิ่งใหญ่และสำคัญที่สุดในชีวิต (การเดินทางไปประกอบพิธีฮัจญ์)
-บทความ “ปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติดและแนวทางแก้ไขตามระบบอิสลาม”
-มาตรการทางสังคมเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในชุมชนมุสลิม (หุกมปากัต) -พื้นที่ 7 จังหวัดภาคใต้ตอนล่าง (เฉพาะจังหวัดสงขลา) พ.ศ.2546
-บทความ “ปอเนาะในกระแสความรุนแรง : บทบาทที่ต้องทบทวน”
-สอนวิชาตัฟซีร, ฮาดิษ, นาฮู ในสถาบันปอเนาะ
-อบรมอิหม่ามหลักสูตร “พัฒนาผู้บริหารองค์กรมัสยิด” วิชาฟิกฮุลมุอามะลาต, ฟิกฮุลอิบาดาต
อ.อาศิส พิทักษ์คุมพล จุฬาราชมนตรี คนที่ 18 ได้กลับไปสู่ความเมตตาของอัลลอฮ์ (ถึงแก่อนิจกรรม) เมื่อวันอาทิตย์ที่ 22 ตุลาคม 2566 เวลา 10.32 น. และจะจัดพิธีละหมาดญะนาชะห์ (ละหมาดขอพร) ในวันจันทร์ที่ 23 ตุลาคม 2566 เวลา 10.00 น. ณ มัสยิดกลางประจำจังหวัดสงขลา อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
